Pierwszy dzień marca jest dniem szczególnie symbolicznym dla żołnierzy antykomunistycznego podziemia. W tym dniu w 1951 roku wykonany został wyrok śmierci na kierownictwie IV Komendy Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”.
Na stronach IPN czytamy, że zdecydowanego poparcia idei Dnia Pamięci udzielał Prezydent Lech Kaczyński. To on ostatecznie skierował w lutym 2010 roku do Sejmu projekt ustawy w tej sprawie. W uzasadnienieu tego projektu pisało: "Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych ma być wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji niepodległościowych, za krew przelaną w obronie Ojczyzny".
Po wieloletnim okresie milczenia, który trwał aż do roku 2011, rozpoczął sie proces przywracania ich publicznej pamięci. Nagłaśnianie niezłomnej postawy patriotycznej polskich żołnierzy walczących w podziemiach o niepoległość Polski. Do dziś powstało na temat Żołnierzy Wyklętych wiele opracowań książkowych, monografii i życiorysów. W Jednej z nich wydajej przez IPN dr hab Krzysztof Szwagrzyk pisze:
"Dzieje Polski i Polaków ostatnich dwóch stuleci to historia walk kolejnych pokoleń o niepodległość Państwa i wolność jego obywateli. Rytm naszych losów odmierzały daty krwawo tłumionych przez okupantów narodowych powstań, których uczestnicy stale i niezmiennie odwoływali się do insurekcyjnej tradycji przodków.
W 1944 roku na długą i zaszczytną drogę powstańczych zrywów weszli wychowani i ukształtowani w patriotycznej atmosferze II Rzeczypospolitej Żołnierze Wyklęci – Żołnierze Niezłomni. W ich szeregi przez następne 10 lat wstąpiło od 120-180 tysięcy ludzi zdecydowanych na nierówną walkę, w której zwyciężyć nie mogli.
Największą antykomunistyczną armię Europy zniszczył przede wszystkim bezprzykładny terror stosowany na masową skalę przez sowieckie jednostki specjalne i współpracujący z nimi komunistyczny aparat represji. Po latach trwania systemu politycznego zniewolenia Polski i zmowy milczenia o niezłomnych bohaterach nie nazwanego jeszcze powstania nadszedł czas Żołnierzy Niezłomnych. Wyklęci przez komunistów oraz część współczesnego świata medialnego i naukowego powracają z niepamięci na którą skazali ich oprawcy i ich sojusznicy. Przypominają o swym istnieniu dzięki odnalezieniu w całej Polsce dołów śmierci – zrzucając z siebie kłamliwe brzemię trwającej kilkadziesiąt lat czarnej propagandy.
Ich powrót wyznacza dziś szczególny przebieg obchodzonego 1 marca Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych i niezliczone, powstałe głównie z inicjatywy urodzonych po 1989 roku młodych Polaków, formy ich upamiętnienia w postaci: wydawnictw, koncertów, marszów, biegów, konkursów, rajdów, murali, konkursów plastycznych, przeglądów filmowych, audycji radiowych czy publikacji internetowych. Po ponad 60-ciu latach Żołnierze Niezłomni powracają. Swoje imiona nazwiska i twarze odzyskują ludzie, po których nie miał pozostać żaden ślad. Żołnierze antykomunistycznego powstania zajmują należne im miejsce w zbiorowej pamięci Polaków, także dzięki Tobie."
Ofiary zbrodni komunistycznych dokonywanych w pierwszych latach po II wojnie światowej wciąż czekają na upamiętnienie. Tysiące rodzin po dzień dzisiejszy nie doczekało się informacji o dacie śmierci czy miejscu pochówku swoich bliskich.
W Gminie Baranów Sandomierski obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnieży Wyklętych odbędą się w dniu 2 marca o godz. 11.00 w Środowiskowym Domu Kultury w Skopaniu. W programie przewidziano otwarcie Namiotów Wyklętych, projekcję filmu dokumentalego IPN pt. ZAPORA oraz spotkanie z Krystyną Frąszczak - siostrzenicą Hieronima Dekutowskiego ps. "Zapora". W czasie uroczystości odbędzie sie również wręczenie nagród laureatom konkursu "Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci".
Serdecznie zapraszamy wszystkich mieszkańców na wspólne obchody Dnia Pamięci Żołnieży Wyklętych.
