Parafie
Parafia w Baranowie Sandomierskim
Na terenie Baranowa znajduje się 11 zabytków kultury religijnej oraz kościół parafialny.Okoliczne wioski nie obfitują w tak interesujące zabytki, jak samo miasto ale zwiedzając te strony można spotkać szereg ciekawych budowli sakralnych a zwłaszcza kapliczek, wyjątkowo pięknych w tych okolicach.
Kościół drewniany pod wezwaniem Jana Chrzciciela wzniesiony został w 1440 roku, a jego fundatorem był Jan Baranowski. W 1595 roku dostał się w ręce kalwinistów, którzy przekształcili go w zbór kalwiński pod wezwaniem św. Jakuba.
Kościół murowany wzniesiony został w 1607 r. przez Adama Leszczyńskiego, a w 1718 r. przeszedł w ręce katolików pod wezwaniem "Ścięcia Jana Chrzciciela". Do roku 1772 parafia baranowska należała do diecezji krakowskiej w dekanacie miechocińkim.Należały do niej wówczas: Skopanie, Suchorzów, Przewóz, Gągolin (leży wyjątkowo na lewym brzegu Wisły), a także Dymitrów Mały i Dymitrów Duży. W samym Dymitrowie-wsi należącej jeszcze w XV w. do Mikołaja Szczepieckiego, herbu Leliwa oraz Jana Dymitrowskiego herbu Pilawa, już w roku 1440 znajdował się kościół parafialny pod wezwaniem św. Katarzyny. W roku 1646 parafię baranowską wizytował biskup krakowski Piotr Gęmbiński. W tym okresie już przypuszczalnie koścół w Dymitrowie nie istniał, a faktem tym obciążono, jak było w ówczesnym zwyczaju, arian. "Szczątki tego kościoła miał zabrać wylew Wisły z początkiem XVIII wieku, a dziś jeszcze wskazują głęboką rozpadlinę, gdzie według miejscowego podania miał się zapaść, chcąc uniknąć profanacji przez innowierców " - napominał w 1908 roku Dunikowski.
Podczas zaborów w 1783 roku parafia baranowska weszła w skład diecezji tarnowskiej, a od 1995 roku należy do diecezji sandomierskiej.
Do pozostałych 11 zabytków kultury religijnej w Baranowie Sandomierskim należy zaliczyć dwie kapliczki. Pierwsza, przy ul. Mickiewicza, z obrazem Matki Boskiej Dzikowskiej, ufundowana przez Jana i Marię Szarama, wzniesiona w 1900 r. Druga to kapliczka z XIX wieku wzniesiona przy ul. Fabrycznej z figurkami: św. Józefa z Dzieciątkiem oraz Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej.
Pozostałe 9 obiektów to krzyże i figurki. Znajdują się: przy ul. Fabrycznej, na skwerku obok przystanku figura Chrystusa Frasobliwego, ufundowana przez rodzinę Madejów. Przy ul. Mickiewicza figura św. Jana Nepomucena z 1753r.i obok kościoła figurka Serca Pana Jezusa ufundowana przez parafian w 1934 roku. Przy kościele wznowiono w 1930 roku pamiątkowy: krzyż misyjny, w 1966 krzyż upamiętniający 1000-lecie Chrztu Polski oraz w 1950r. w ogrodzie przy plebani, krzyż postawiony ku pamięci osób pochowanych przy kościele. Ponadto wzniesiono: krzyż przy ul. Mickiewicza ufundowany przez Jana i Marię Wodniowskich, krzyż na ulicy Kościuszki ufundowany przez mieszkańców Baranowa, odnowiony i odrestaurowany przez rodziny: Madejów i Kozdębów w 1934 r., a także postawiony w XX wieku krzyż przy ul. Krakowskiej. W pobliżu ulicy Fabrycznej znajduje się cmentarz parafialny, na którym stoi: kaplica rodu Dolańskich oraz nagrobki pochodzące z II połowy XIX wieku a także zbiorowe mogiły żołnierzy z okresu I i II wojny światowej.
Do Dymitrowa Małego wjeżdża się z Baranowa od strony zamku. Tuż przy drodze stoi kapliczka Maryjna z 1923 roku. Dalej na południe, na granicy wsi Dymitrów oraz Przykop wznosi się krzyż z Chrystusem, poświęcony przez bp.Ablewicza w roku 1982, stanowiący kopię istniejącego wcześniejszego krzyża z roku 1899. Na rozstajnych drogach w stronę Dymitrowa Dużego stoi stara drewniana kapliczka Maryjna wzniesiona w 1906 r. w samym Dymitrowie Dużym znajduje się inna - współczesna kapliczka.
Od 1991 roku proboszczem miejscowej parafii został ksiądz prałat Andrzej Machowicz, który oprócz posługi duszpasterskiej prowadzi przy współudziale parafian, zakrojone na szeroką skalę prace gospodarcze. Rozpoczął je od częściowego remontu budynku plebani i wykonania zewnętrznych kanałów wentylacyjnych wokół całego kościoła, mających na celu odwilgocenie fundamentów i murów zabytkowej budowli. Następnie ks. Andrzej Machowicz, gustownie pod względem architektonicznym zaadaptował stare budynki gospodarcze, znajdujące się przy plebani. Gruntownie zmienił i bardzo ciekawie zagospodarował teren otaczający kościół i plebanię. Zbudował duży parking i chodniki.
W następnych latach ks. proboszcz planuje ogrzewanie i ogrodzenie kościoła oraz dokończenie budowy alejek cmentarnych i ogrodzenia cmentarza.
Parafia w Woli Baranowskiej
Początek istnienia wsi Wola Baranowska datuje się na rok 1470, a samodzielna parafia zaistniała w 1924 roku, kiedy to biskup Wałęga wydzielił tutejszą placówkę z baranowskiej.
W centrum wsi znajduje się murowany, trójnawowy kościół pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Do świątyni dostawiono węższe prezbiterium oraz dwie przybudówki zakrystyjne.Od frontu wznosi się wysoka czworoboczna wieża, zwieńczona herbem. Wnętrze zostało sklepione, a sklepienia oparto na sześciu filarach. Całość nakrywa dach siodłowy. Wyposażenie wnętrza pochodzi częściowo z okresu przedwojennego, częściowo z lat 50-tych ubiegłego stulecia. W wieży mieszczą się dwa dzwony.
Kościół wzniesiony w latach 1927-1932, w miejscu starego, drewnianego, który spłonął w 1926 roku. W czasie ostatnich działań wojennych został dość poważnie uszkodzony - stąd też w latach 1950-51 przeprowadzono generalny remont budowli. Ponowna konsekracja miała miejsce 4 maja 1958 roku.
Tuż przy kościele wzniesiono w 1925 r. parterową plebanię w kształcie dworku z gankami i portykami.
Na terenie wsi Durdy przy drodze do Woli Baranowskiej znajduje się murowana kapliczka z roku 1880. Z czasem wieś powiększyła się i obok kapliczki wzniesiono nowoczesną kaplicę. Świątynia stoi blisko przebiegającego tu toru kolejowego na granicy wsi Durdy oraz Knapy , miejscowości należących do Parafii Wola Baranowska.
Historia Parafii Ślęzaki
Wioski Dąbrowica Ślęzaki, Kaczaki i Marki od zarania swego istnienia należały do parafii Miechocin, oddalonej o 15 km. Brak drogi, wylewy rzeki Trześniówki umiemożliwiały dostęp ludności do kościoła, stąd też w roku 1870 podjęto sprawę budowy kościoła w Ślęzakach jako centrum dla nowej parafii. Utworzono Komitet budowy Kościoła i wczesną wiosną 1873 r. rozpoczęto budowę fundamentów, a poświęcenie kamienia węgielnego dokonał ks dziekan Józef Sobczyński. Budowę ukończono w roku 1875.
Główna struktura kościoła jest utrzymana w stylu bazylikowym. Oryginalnością tego kościoła jest plafon drewniany, płaski, podzielonu na kasetony. W każdym kasetonie rzeźbiona w drewnie, pozłacana rozeta. Pierwotnie dach kościoła kryty był gontem jednak w 1913 roku założono blachę, która leży na kościele do dziś. Wybudowano dla księdza parterowy budynek z cegły i budynki gospodarcze. Pierwszym kapłanem był ks.Wawrzyniec Smolik. W 1884 kościół pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny został konsekrowany przez bp Ignacego Łobosa.
Wnętrze kościoła początkowo skromne. Główny ołtarz to antepedium w kształcie skrzyni. Na menzie tabernakulum i perdella z obrazem Matki Bożej Wniebowziętej. Boczne ołtarze to dwie skrzynie antepedium i na ścianie luźno wiszące obrazy. Oba ołtarze ogrodzone żelaznym płotkiem. W 1926 r. do głównego ołtarza zostały dobudowane dwie nisze, a w nich umieszczone dwie figury drewniane św. Stanisława Kostki i św. Kazimierza Królewicza. W bocznych ołtarzach zostały dobudowane dwie jednakowe perdelle.
W latach 1954-57 została wybudowana nowa plebania, 1962-69 wymieniono w kościele okna na witraże figuralne, w 1968 r. wybudowano stajnię i nowy budynek gospodarczy, w 1973 r. zrobiono ogrzewanie kościoła, w latach 1982-84 wybudowano Dom Katechetyczny.
We wsi Dąbrowica, należącej do Parafii Ślęzaki znajduje się piękna murowana kapliczka z 1913 r.
Parafia Skopanie
Najmłodszą parafią w gminie jest utworzona w latach 80-tych ubiegłegostulecia Parafia w Skopaniu. Obejmuje ona Skopanie wieś i Skopanie Osiedle. Budowniczym tej świątyni pod wezwaniem Miłosierdzia Bożego oraz proboszczem do dziś jest ks Wiesław Gucwa.
W starej części Skopania - we wsi znajdują się dwie kapliczki i figura Matki Boskiej. Drewniana kapliczka z obrazem Matki Boskiej Dzikowskiej z XIX w. położona na wzniesieniu wsi posiada piękną panoramę widokową na zabudowę nowego osiedla i kościoła. Przy drodze wjazdowej do wsi wznosi się figurka Matki Boskiej z Dzieciątkiem Jezus ufundowana przez rodzinę Brożynów. Podążając w stronę Dąbrowicy, przy drodze znajduje się murowana kapliczka Św. Józefa.
Dane o Parafiach
Parafia Rzymskokatolicka w Baranowie Sandomierskim
ul. Kościuszki 3
39-450 Baranów Sandomierski
tel. 0-prefiks 15 811 85 11
proboszcz ks. Andrzej MACHOWICZ
Parafia Rzymskokatolicka w Skopaniu
ul. Jana Pawła II 26
39-451 Skopanie
tel. 0-prefiks 15 811 05 98
proboszcz ks. Wiesław GUCWA
Parafia Rzymskokatolicka w Ślęzakach
Ślęzaki 45
39-450 Baranów Sandomierski
tel. 0 - prefiks 811 87 03
poboszcz ks. Dominik Bucki
Parafia Rzymskokatolicka w Woli Baranowskiej
ul.Szkolna 2
39-451 Skopanie
tel. 0 - prefiks 15 811 07 20
proboszcz ks. Eugeniusz Baran
